77 lines
3.9 KiB
Markdown
77 lines
3.9 KiB
Markdown
|
---
|
||
|
|
title: "#24 An antibioresistañs (2/2)"
|
||
|
|
date: 2022-12-07T12:00:00+02:00
|
||
|
|
draft: false
|
||
|
|
image: "./antibioresistans2.jpg"
|
||
|
|
slug: "24-an-antibioresistans-2"
|
||
|
|
---
|
||
|
|
|
||
|
|
{{< block_color blue >}}
|
||
|
|
Setu treuzskrivadur ar gronikenn [**An antibioresistañs (2/2)**](https://podkast.fedi.bzh/@brav_ha_bev/episodes/an-antibioresistans-2-2).
|
||
|
|
{{< /block_color >}}
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
{{< castopod playerUrl="https://podkast.fedi.bzh/@brav_ha_bev/episodes/an-antibioresistans-2-2/embed/light" >}}
|
||
|
|
|
||
|
|
---
|
||
|
|
|
||
|
|
Er gronikenn ziwezhañ hor boa lakaet ar gaoz war an antibiotikoù.
|
||
|
|
Penaos eo bet lakaet war wel an hini kentañ, ha penaos vezont implijet hiziv-an-deiz.
|
||
|
|
Hiziv e kinnigan deoc'h kenderc'hel gant ar sujed-mañ ha komz deus an antibioresistañs.
|
||
|
|
Bec'h dezhi !
|
||
|
|
|
||
|
|
Perak 'vez muioc'h-mui eus an antibioresistañs ?
|
||
|
|
Gwelet hor boa er rann ziwezhañ e vez implijet an antibiotikoù betek re a wechoù.
|
||
|
|
E broioù zo e vez roet al louzoù-se d'al loened hep gwir abeg,
|
||
|
|
ha diwar-se e teu un nebeud baktiri da vezañ padus, résistantes ma karit.
|
||
|
|
|
||
|
|
Dañjerus eo ar ar re-se, n'haller ket lazhañ anezho ken.
|
||
|
|
Ha setu giz-se zo muioc'h-mui a gleñvejoù a c'hell an nen pakout en ospital.
|
||
|
|
Ar pezh a vez anvet les maladies nosocomiales m'ar karit.
|
||
|
|
Pezh zo, ma vez paket ur c'hleñved 'giz-se gant un den bresk,
|
||
|
|
hep antibiotik da sikour anezhañ, riskl zo dezhañ da vervel.
|
||
|
|
'giz etre 5 000 ha 10 000 den all bep bloaz e Frañs. N'eo ket dister.
|
||
|
|
|
||
|
|
Ur gerig evit kompren penaos e teu ar baktiri da vezañ padus,
|
||
|
|
da vezañ gouest da zalc'hen penn deus an antibio.
|
||
|
|
M'ho peus selaouet ar gronikenn diwar-benn martezeadenn ar Rouanez Ruz : an dra-se 'ni eo a c'hoarvez.
|
||
|
|
Soñj ho peus ? An holl organismoù zo oc'h emdreiñ,
|
||
|
|
o cheñch un tammig bihan etre pep rummad.
|
||
|
|
Gouest eo ar baktiri da emdreiñ, da evoluiñ buan a-walc'h, gras da daou dra :
|
||
|
|
Niverus int, pep kellig bihan zo un organism.
|
||
|
|
Hag ur rummad zo berr-tre.
|
||
|
|
E-korf un devezh hepken zo meur a rummad, ha gant pep rummad 'teu cheñchamantoù bihan.
|
||
|
|
Gras d'an daou dra-se neuze emañ ar baktiri oc'h en em adaptiñ buan a-walc'h deus o endro.
|
||
|
|
Un endro, a zo ennañ muioc'h-mui a antibiotikoù.
|
||
|
|
|
||
|
|
Pa vez lonket un antibiotik, tout ar baktiri a varv kazimant, met a-wechoù e c'hell un pe zaou tremen hebiou.
|
||
|
|
Hag a re-se, asambles gant o lignez, o diskennidi, a oar penaos bevañ gant an antibiotik.
|
||
|
|
Kemer a reont plas ar re gizidik tamm-ha-tamm, ha 'benn ar fin ne chom mui nemet ar re greñv.
|
||
|
|
|
||
|
|
Ouzhpenn da-se eo gouest ar baktiri da eskemm tammoù ADN,
|
||
|
|
hag a-wechoù vez skrivet war un tamm ADN an doare da dremen hebiou un antibiotik bennak.
|
||
|
|
'Blam da se e c'hell an antibioresistañs en em astenn buan a-walc'h.
|
||
|
|
|
||
|
|
N'haller ket ober hep an antibioresistañs e gwirionez.
|
||
|
|
An antibiotikoù zo 'barzh endro ar baktiri, hag evel ar Rouanez Ruz emañ a re-se o redek, oc'h en em adaptiñ.
|
||
|
|
Ar pezh a c'hellomp ober memes tra eo lakaat anezho da redek goustadikoc'h.
|
||
|
|
|
||
|
|
Meur a zoare zo d'ober :
|
||
|
|
Pa vez roet deoc'h antibiotikoù, dav eo deoc'h kemer al louzoù betek fin ar prantad divizet gant ar medisin.
|
||
|
|
Perak ? Goude daou pe dri devezh e c'hellit en em santout gwelloc'h,
|
||
|
|
met chom a ra baktiri ar c'hleñved en ennoc'h memes tra.
|
||
|
|
Hag ar re-se zo kreñvoc'h 'vit ar re all, dre m'o deus treuzvevet betek-henn.
|
||
|
|
Chañs zo ne dreuzvevfent ket ur prantad hiroc'h gant antibiotikoù avat.
|
||
|
|
Un doare all eo nompas kemer pe reiñ antibiotikoù pa n'eus ket ezhomm.
|
||
|
|
Kalz kleñvejoù n'int ket liammet deus ar baktiri, met kentoc'h deus virusoù pe traoù all.
|
||
|
|
An antibiotikoù ne servijfent da netra, war-bouez reiñ d'ar baktiri un digarez d'en em adaptiñ.
|
||
|
|
|
||
|
|
Gwelet hon eus penaos e c'hell ar baktiri en em adaptiñ deus an antibiotikoù.
|
||
|
|
Ur gwir redadeg zo gant al louzoù a c'hellomp produiñ hag ar baktiri oc'h emdreiñ neuze.
|
||
|
|
Dav eo deomp bezañ fur rak ar re-se oa en em gavet war an Douar kalz a-raok ac'hanomp,
|
||
|
|
ha gouest int d'en em azasaat kalz buanoc'h evidomp.
|
||
|
|
Ul labour a-stroll zo d'ober : ret mirout mat an antibiotikoù
|
||
|
|
'vit ma vefent efedus pa vo ezhomm deuzouto.
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
{{< cc "by nc" >}}
|